Coöperatiegebouw

Het coöperatiegebouw met name het oude gedeelte en het weeghuisje kennen als industrieel erfgoed een cultuurhistorische waarde al zijn zij niet opgenomen in de lijst van Rijks- of gemeentelijke monumenten.

De uitstraling van het gebouw is zelfs in zijn huidige (vervallen) vorm imposant en dominant. Op het eerste blik wijst de algemene detaillering met platte daken en oversteken naar een homogeen en oorspronkelijk gebouw. Nader onderzoek van de gevels aan de hand van verschillen in metselverbanden en openingen (ramen, deuren, rollagen,…) geeft aan dat het pand meerdere ontwikkelingsfasen heeft gekend.

Het herkennen van deze fasen is van essentieel belang voor de herbestemming en renovatie van het gebouw. Het toevoegen of het transformeren van een gedeelte is een voortzetting van de ontwikkelingen. Daarin moet de oorsprong echter niet weggelaten worden. Enkele ontwikkelingen hebben voor aantasting van het gebouw gezorgd. Om zich te kunnen richten naar de toekomst moet de geschiedenis wel bekent zijn. Het opnieuw zichtbaar maken van nog bestaande details en vormen - weliswaar nu verholen in de massaliteit - alsook een nieuwe hedendaagse toevoeging zorgt voor de leesbaarheid van het gebouw en de dynamiek in de loop der tijden

Geschiedenis en ontwikkelingen

Het coöperatiegebouw heeft sinds de bouw aan het eind van de negentiende eeuw veel uitbreidingen en transformaties meegemaakt. In het volgende overzicht zijn de hoofdfasen weergegeven:

Voor 1931 twee geschakelde (houtconstructie) hallen opgetrokken uit donkerrode metselwerk in staand verband en een gebroken kap

In 1931 is een verticale gemetselde silo (op betonen constructie) gebouwd met plat dak

In 1955 is de hoofdmassa toegenomen door toevoeging van een tweede gemetselde, hogere en forsere silogebouw

In 1958 verdwijnen de nog resterende schuine kappen door afvlakking

Tussen 1965 en 1968 zijn er uitbreidingen gerealiseerd in de vorm van houtskeletbouw dozen

Na 1970 vinden er grootschalige uitbreidingen plaats met stalen constructie en houtbekleding

Omgeving

Het complex van het coöperatiegebouw met een kleine weeghuisje en weegbrug  is gesitueerd aan de zuidrand van het dorp Achterveld in de gemeente Leusden. Het coöperatiegebouw vormt samen met de kerk, schuin aan de overkant van de Hessenweg gesitueerd, de hoeksteen van het centrum. Verder markeren ook het dorpshuis en het verzorgingshuis het dorpshart.

Op stedenbouwkundig vlak is het gebouw, zowel vanuit het dorp als vanuit de landschappelijke omgeving een herkenningspunt. Door de zuidelijke uitbreiding van het hart wordt het complex van het coöperatiegebouw geheel opgenomen in de dorpsstructuur waardoor zijn betekenis als identificatiepunt wordt versterkt: hier was agrarische bedrijvigheid.

Voor een nieuwe invulling wordt gedacht aan, gezien het bijzonder karakter van het gebouw, detailhandel, verschillende vormen van wonen, zalen en expositieruimten.